Van bi điều khiển điện KITZ – Nối ren – mặt bích – Đa dạng kích cỡ

Van bi điện KITZ vốn nổi tiếng nhờ độ bền, khả năng kín tuyệt đối và đa dạng vật liệu (đồng, inox, gang, thép). Khi kết hợp với bộ điều khiển điện, sản phẩm càng phát huy tính hiện đại và tiện lợi, thích hợp cho những hệ thống yêu cầu tự động hóa cao.

1. Giới thiệu van bi điều khiển điện Kitz

Van bi điều khiển điện KITZ (KITZ Electric Actuated Ball Valve) là dòng van bi công nghiệp do hãng KITZ – Nhật Bản sản xuất, kết hợp giữa thân van bi và bộ truyền động điện (electric actuator). Thay vì phải xoay tay gạt hoặc tay quay thủ công, van được điều khiển tự động bằng tín hiệu điện, giúp đóng mở hoặc điều tiết dòng chảy nhanh chóng, chính xác.

Với các đặc điểm nổi bật gồm:

• Nguồn điện điều khiển: 24V, 220V hoặc 380V, dễ tích hợp vào hệ thống.
• Kiểu điều khiển: ON/OFF (đóng – mở hoàn toàn) hoặc Modulating (điều khiển tuyến tính 0–100%).
• Thân van bi KITZ: chế tạo bằng đồng, inox hoặc thép, chịu áp lực và nhiệt độ cao.
• Ứng dụng rộng rãi: cấp thoát nước, HVAC, hệ thống hơi, dầu khí, hóa chất, thực phẩm và dược phẩm.

2. Cấu tạo

Van bi điện được cấu tạo gồm 2 bộ phận chính là động cơ điện và van bi cơ. Và chúng ta sẽ đề cập chi tiết từng loại

1 Cấu tạo bộ truyền động điện (Electric Actuator)

Bộ truyền động điện là phần “động cơ” giúp điều khiển việc đóng/mở hoặc điều tiết của van, gồm:

• Vỏ ngoài (Housing): Làm từ hợp kim nhôm hoặc nhựa cứng, sơn tĩnh điện chống ăn mòn. Chống bụi, chống nước theo chuẩn IP65 – IP67.

• Động cơ điện (Motor): Nguồn cấp 24V, 220V hoặc 380V, có thể biến đổi năng lượng điện thành cơ năng.

• Bộ truyền bánh răng (Gearbox): Giảm tốc, tăng mô-men xoắn, giúp van vận hành êm, bền.

• Công tắc hành trình (Limit Switch): Xác định vị trí đóng/mở chính xác, tránh quá tải.

• Mạch điều khiển: Có 2 loại bao gồm Loại ON/OFF: điều khiển đóng – mở hoàn toàn và Loại Modulating: điều khiển tuyến tính (0–100%).

• Trục kết nối (Drive Shaft): Nối với thân van bi, truyền lực đóng/mở.

2 Cấu tạo thân van bi KITZ (Ball Valve)

Phần van bi là nơi trực tiếp tiếp xúc với lưu chất, gồm:

• Thân van (Body): Làm từ đồng, inox 304/316 hoặc thép WCB và có khả năng Chịu áp lực cao, chống ăn mòn.

• Bi van (Ball): Hình cầu, rỗng giữa, xoay 90° để đóng/mở dòng chảy. Gia công mạ cứng hoặc đánh bóng để đảm bảo độ kín.

• Trục van (Stem): Kết nối giữa bi van và trục của bộ truyền động điện. Có gioăng làm kín chống rò rỉ.

• Gioăng làm kín (Seat/Seal): Thường bằng PTFE (Teflon) hoặc graphite, Giúp van kín tuyệt đối, không rò rỉ.

• Đầu kết nối: Dạng ren, mặt bích hoặc hàn, tùy hệ thống.

Xem thêm toàn bộ sản phẩm: van bi KITZ

3. Nguyên lý hoạt động

Van bi điều khiển điện KITZ hoạt động nhờ sự kết hợp giữa bộ truyền động điện (electric actuator) và thân van bi.

1. Hoạt động của bộ truyền động điện

• Khi cấp tín hiệu điện (24V, 220V hoặc 380V), động cơ điện trong actuator quay.
• Chuyển động quay này được bộ truyền bánh răng giảm tốc biến đổi thành mô-men xoắn lớn hơn.
• Lực xoắn được truyền xuống trục van, làm xoay bi van một góc 90° (đối với loại ON/OFF).
• Công tắc hành trình (limit switch) sẽ ngắt điện khi van mở hoặc đóng hoàn toàn, tránh quá tải.
• Với loại Modulating (tuyến tính), tín hiệu điều khiển 4–20mA hoặc 0–10V cho phép van mở theo nhiều góc khác nhau (10%, 30%, 50%, …) để điều tiết lưu lượng chính xác.

2. Hoạt động của thân van bi

• Khi mở van: bi van quay sao cho lỗ rỗng bên trong trùng với hướng dòng chảy → lưu chất đi qua dễ dàng, gần như không gây tổn thất áp lực.
• Khi đóng van: bi van xoay 90°, mặt kín đặc của quả cầu chắn ngang dòng chảy → ngăn lưu chất hoàn toàn.
• Khi điều tiết (van tuyến tính): bi van xoay ở một góc trung gian, tạo khe hở → điều chỉnh lưu lượng theo nhu cầu.

4. Phân loại

Theo vật liệu thân van:

• Van bi đồng điều khiển điện KITZ: kích thước DN15 – DN50, dùng cho nước sạch, khí nén, dầu nhẹ.

• Van bi inox điều khiển điện KITZ (304/316): chống ăn mòn, chịu nhiệt cao, thích hợp cho hơi nóng, hóa chất, thực phẩm và dược phẩm.

• Van bi thép điều khiển điện KITZ (WCB): chịu áp lực và nhiệt độ cao, ứng dụng trong dầu khí, hóa chất, nhà máy điện.

Theo kiểu kết nối:

• Nối ren (Screwed/BSP/NPT): áp dụng cho kích cỡ nhỏ DN15 – DN50, lắp đặt nhanh.

• Nối bích (Flanged): dùng cho DN50 trở lên, chịu áp lực cao, phù hợp công nghiệp nặng.

• Hàn (Butt Weld/Socket Weld): đảm bảo độ kín tuyệt đối, sử dụng trong dầu khí, nhiệt điện.

Theo kiểu điều khiển:

• On/Off (Đóng – Mở hoàn toàn): chỉ có 2 trạng thái đóng hoặc mở, phù hợp cấp thoát nước, HVAC, PCCC.

• Tuyến tính (Modulating): điều khiển góc mở theo tín hiệu (4–20mA, 0–10V), dùng cho hệ thống cần điều tiết lưu lượng chính xác.

Theo điện áp sử dụng:

• AC/DC 24V: an toàn, thường dùng trong dân dụng, phòng sạch.

• AC 110V / AC 220V: loại phổ biến nhất, dễ tích hợp với hệ thống điện thông dụng.

• AC 380V: sử dụng cho công nghiệp nặng, công suất lớn.

Theo số ngõ (cấu tạo bi van):

• Van bi 2 ngã điều khiển điện KITZ: loại phổ biến nhất, đóng/mở dòng chảy theo một hướng.

• Van bi 3 ngã điều khiển điện KITZ: cho phép phân chia hoặc trộn dòng chảy, thường dùng trong hệ thống phân nhánh (L-port, T-port).

5. Ưu điểm

Thực sự lựa chọn van bi điều khiển điện Kitz có rất nhiều ưu điểm vượt trội hơn các dòng sản phẩm khác và rất đáng để quý khách hàng nghiên cứu và tham khảo:

• Chất lượng vượt trội từ KITZ: Van bi KITZ nổi tiếng với độ bền, độ kín và tuổi thọ cao. Chúng được chế tạo từ nhiều loại vật liệu như đồng, gang, thép không gỉ, phù hợp với đa dạng môi trường làm việc.
• Đa dạng tùy chọn: KITZ cung cấp nhiều loại van bi (2 ngã, 3 ngã), kích cỡ, vật liệu và bộ truyền động điện khác nhau để đáp ứng các yêu cầu cụ thể của từng ứng dụng.
• Hoạt động ổn định: Thiết kế chắc chắn và các thành phần chất lượng cao đảm bảo van hoạt động ổn định và bền bỉ trong thời gian dài.
• Tự động hóa hoàn toàn: thay thế thao tác tay gạt/tay quay thủ công, giúp đóng/mở nhanh chóng, chính xác và dễ dàng tích hợp với hệ thống điều khiển trung tâm (PLC, BMS).
• Hoạt động đa dạng: có loại On/Off (đóng – mở hoàn toàn) và Modulating (điều khiển tuyến tính 0–100%), phù hợp cho cả đóng/mở đơn giản và điều tiết lưu lượng chính xác.
• Thân van bi KITZ chất lượng cao: sản xuất từ đồng, inox 304/316, thép WCB, đáp ứng nhiều môi trường từ nước sạch, khí nén, hơi nóng, hóa chất đến dầu khí.
• Độ kín tuyệt đối: sử dụng gioăng PTFE (Teflon) và bi van được gia công đánh bóng → hạn chế rò rỉ tối đa.
• Độ bền vượt trội: bộ truyền động điện KITZ có vỏ hợp kim nhôm sơn tĩnh điện, chống bụi/nước theo chuẩn IP65 – IP67, chịu được điều kiện khắc nghiệt.
• Dễ lắp đặt & bảo trì: có nhiều kiểu kết nối (ren, bích, hàn), kết cấu đơn giản, phụ kiện thay thế dễ dàng.
• An toàn & hiệu quả kinh tế: vận hành ổn định, ít hỏng hóc, giảm chi phí nhân công và bảo trì so với van thủ công.

6. Ứng dụng

• Hệ thống cấp thoát nước & xử lý nước: đóng/mở tự động các tuyến ống, điều tiết lưu lượng trong nhà máy nước sạch, hệ thống xử lý nước thải, trạm bơm.

• Hệ thống HVAC (Điều hòa không khí & thông gió): kiểm soát dòng chảy nước lạnh, nước nóng, hơi trong hệ thống làm mát và sưởi.

• Ngành dầu khí & hóa chất: chịu áp lực và nhiệt độ cao, chống ăn mòn, phù hợp vận hành trong môi trường dầu, dung môi, hóa chất ăn mòn.

• Nhà máy hơi & nhiệt điện: sử dụng trong các tuyến ống hơi nóng, nước cấp lò hơi, đường ống phụ trợ.

• Ngành thực phẩm & dược phẩm: phiên bản inox 304/316 an toàn, chống gỉ, đáp ứng yêu cầu vệ sinh cho bia, sữa, đồ uống, dược phẩm.

• PCCC (Phòng cháy chữa cháy): tự động điều khiển đóng/mở nhanh trong hệ thống cấp nước cứu hỏa.

• Tự động hóa công nghiệp: dễ dàng kết nối với PLC, hệ SCADA, hệ thống BMS, hỗ trợ vận hành từ xa và điều khiển trung tâm.

7. Vì sao nên chọn van bi điện KITZ để sử dụng

• Thương hiệu Nhật Bản uy tín
  
  KITZ là tập đoàn van công nghiệp hàng đầu Nhật Bản, sản phẩm đạt chuẩn quốc tế JIS, ANSI, DIN, được tin dùng trong hàng nghìn công trình trên toàn thế giới.

• Chất lượng vượt trội – Độ bền cao
  
  Thân van được chế tạo từ đồng, inox 304/316, thép WCB, gia công chính xác, gioăng PTFE kín tuyệt đối. Bộ truyền động điện KITZ có vỏ hợp kim nhôm sơn tĩnh điện, chuẩn IP65–IP67, chống bụi nước, vận hành bền bỉ trên 10 năm.

• Tự động hóa và chính xác
  
  Van hoạt động hoàn toàn tự động nhờ bộ điều khiển điện, hỗ trợ cả chế độ ON/OFF và Modulating (tuyến tính), dễ dàng tích hợp với PLC, BMS, SCADA. Giúp vận hành nhanh, an toàn, giảm thiểu sai sót.

• Ứng dụng đa dạng
  
  Dùng cho nhiều hệ thống: nước sạch, HVAC, hơi nóng, dầu khí, hóa chất, thực phẩm, dược phẩm, PCCC. Một van KITZ có thể thay thế nhiều giải pháp kém hiệu quả khác.

• Hiệu quả kinh tế lâu dài
  
  Giá thành ban đầu cao hơn các hãng trung cấp nhưng chi phí vòng đời thấp hơn: ít hỏng hóc, giảm thời gian dừng máy, hạn chế chi phí bảo trì.

• Dịch vụ và phụ tùng sẵn có
  
  KITZ có hệ thống phân phối chính hãng tại Việt Nam, linh kiện thay thế đầy đủ, bảo hành rõ ràng, hỗ trợ kỹ thuật nhanh chóng.

8. Các lưu ý khi lựa chọn và sử dụng

1. Lưu ý khi lựa chọn

Chọn đúng vật liệu thân van:

• Đồng → cho nước sạch, khí nén, dầu nhẹ.

• Inox 304/316 → chống ăn mòn, dùng cho hơi nóng, hóa chất, thực phẩm, dược phẩm.

• Thép WCB → thích hợp môi trường áp suất và nhiệt độ cao (dầu khí, nhà máy điện).

Chọn kiểu kết nối phù hợp:

• Ren cho kích cỡ nhỏ (DN15 – DN50).

• Mặt bích cho kích cỡ lớn (DN50 trở lên), chịu áp cao.

• Hàn cho hệ thống yêu cầu độ kín tuyệt đối.

Xác định nhu cầu điều khiển:

• ON/OFF nếu chỉ cần đóng/mở.

• Tuyến tính (Modulating) nếu cần điều tiết lưu lượng chính xác.

Chọn điện áp tương thích: 24V, 110V, 220V hoặc 380V tùy hệ thống.

Xác định số ngõ:

• Van bi 2 ngã cho đóng/mở đơn hướng.

• Van bi 3 ngã để phân dòng hoặc trộn dòng.

2. Lưu ý khi sử dụng

• Lắp đặt đúng kỹ thuật: đảm bảo đường ống sạch, thẳng, không vặn xoắn, tránh gây áp lực lên thân van.

• Cấp điện theo thông số kỹ thuật: không dùng sai điện áp vì dễ gây cháy motor.

• Vận hành đúng chế độ: không ép van hoạt động quá tải ngoài góc mở thiết kế.

• Bảo vệ bộ truyền động điện: tránh lắp ở nơi ẩm ướt, nhiệt độ quá cao hoặc rung động mạnh, nếu cần phải có hộp bảo vệ.

• Bảo dưỡng định kỳ: kiểm tra gioăng, trục van và động cơ điện theo chu kỳ; vệ sinh bụi bẩn để tránh kẹt cơ cấu.

• Ngắt điện khi bảo trì: luôn đảm bảo an toàn cho người vận hành.

9. Các lưu ý khi lắp đặt và bảo trì

1. Lưu ý khi lắp đặt

• Vị trí lắp đặt: chọn nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm ướt và rung động mạnh. Nếu bắt buộc phải lắp ngoài trời, nên có hộp bảo vệ bộ truyền động điện.

• Lắp đúng chiều: đảm bảo đường ống sạch, không có cặn bẩn; đặt van theo đúng hướng dòng chảy và đúng chiều ký hiệu trên thân.

• Cố định chắc chắn: với van cỡ lớn, cần thêm gối đỡ hoặc giá đỡ để tránh tải trọng đường ống đè lên van.

• Nguồn điện cấp: đấu nối đúng điện áp (24V, 110V, 220V, 380V) theo thông số kỹ thuật. Sử dụng aptomat hoặc cầu dao bảo vệ để chống quá tải.

• Kiểm tra tín hiệu điều khiển: với loại tuyến tính (Modulating), đảm bảo tín hiệu 4–20mA hoặc 0–10V chính xác, tránh gây sai lệch góc mở.

• Test trước khi vận hành chính thức: chạy thử đóng/mở nhiều lần để kiểm tra độ kín, tín hiệu điện, công tắc hành trình.

2. Lưu ý khi bảo trì

• Vệ sinh định kỳ: lau sạch bụi bẩn bên ngoài bộ truyền động, tránh để hơi ẩm bám lâu gây gỉ sét.

• Kiểm tra gioăng & bi van: định kỳ tháo kiểm tra tình trạng gioăng PTFE và bề mặt bi van; thay mới khi phát hiện mòn hoặc rò rỉ.

• Bảo dưỡng motor điện: nghe tiếng động cơ khi vận hành, nếu có tiếng kêu lạ cần kiểm tra hộp số hoặc bạc đạn.

• Tra dầu mỡ hộp số (nếu cần): với actuator loại lớn, nên bảo dưỡng định kỳ theo hướng dẫn hãng KITZ.

• Ngắt nguồn điện khi bảo trì: luôn đảm bảo an toàn tuyệt đối cho kỹ thuật viên.

• Thay thế phụ tùng chính hãng: sử dụng gioăng, bi van, bộ điều khiển điện KITZ chính hãng để đảm bảo độ kín và độ bền.

10. Các lỗi thường gặp và cách khắc phục

1. Van không đóng/mở được

Nguyên nhân:

• Không cấp điện hoặc cấp sai điện áp (24V/110V/220V/380V).

• Cháy motor điện hoặc hỏng công tắc hành trình.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra nguồn điện, dây nối, cầu chì, aptomat.

• Đo lại điện áp đầu vào.

• Nếu motor hỏng → thay bộ truyền động điện mới chính hãng KITZ.

2. Van đóng không kín, bị rò rỉ

Nguyên nhân:

• Bi van hoặc gioăng PTFE bị mài mòn, xước.

• Có cặn bẩn kẹt trong khoang bi.

Cách khắc phục:

• Tháo van, vệ sinh sạch bi và gioăng.

• Thay gioăng mới nếu đã mòn.

• Trong môi trường hóa chất/áp lực cao nên dùng thân inox hoặc thép để tăng độ bền.

3. Bộ truyền động điện phát ra tiếng ồn bất thường

Nguyên nhân:

• Hộp số bị khô dầu, bạc đạn mòn.

• Có vật cản trong quá trình vận hành khiến motor quá tải.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra, bôi trơn hoặc thay bạc đạn.

• Loại bỏ vật cản, vận hành lại.

• Nếu tiếng ồn vẫn còn → kiểm tra lại toàn bộ actuator.

4. Van đóng/mở chậm hoặc kẹt cứng

Nguyên nhân:

• Motor yếu, nguồn điện cấp không ổn định.

• Bi van kẹt do cặn bẩn hoặc gỉ sét.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra điện áp cấp, đảm bảo ổn định.

• Vệ sinh thân van, tra dầu bôi trơn trục.

• Với hệ thống nhiều cặn nên lắp thêm Y lọc KITZ trước van để bảo vệ.

5. Nắp bộ truyền động bị nứt hoặc vào nước

Nguyên nhân:

• Lắp đặt ngoài trời không có hộp bảo vệ.

• Môi trường ẩm ướt, mưa hoặc nước ngưng tụ xâm nhập.

Cách khắc phục:

• Dùng loại actuator có cấp bảo vệ IP67.

• Bổ sung hộp che chắn chống nước, chống nắng.

• Nếu hư hỏng nặng → thay actuator mới.

6. Sai tín hiệu điều khiển (với loại tuyến tính Modulating)

Nguyên nhân:

• Tín hiệu 4–20mA hoặc 0–10V không ổn định.

• Cài đặt góc mở chưa chuẩn.

Cách khắc phục:

• Kiểm tra bộ điều khiển trung tâm (PLC, BMS).

• Hiệu chỉnh lại tín hiệu và hành trình van.

11. Các câu hỏi thường gặp